Giống lúa chứa nồng độ Arsen thấp có lợi cho sức khỏe con người

Giống lúa chứa nồng độ Arsen thấp có lợi cho sức khỏe con người

Lúa ở Sylheti có nồng độ Asen thấp hơn so với các loại lúa ở các vùng khác của Bangladesh. Kết quả cũng cho thấy giống gạo thơm có nồng độ Asen thấp hơn các giống gạo không thơm 40% và chứa nồng độ các chất thiết yếu như Selen và Kẽm cao.

Lúa là cây lương thực chính của hơn ba tỷ người. Do hấp thụ tốt chất Asen từ đất và nước, nên cây lúa được báo cáo là loại ngũ cốc chứa Asen nhiều nhất. Ở Bangladesh, lúa là cây lương thực chính của họ và trung bình một ngày một người tiêu thụ nửa kí lúa. Một nhóm các nhà khoa học dẫn đầu là Tiến sĩ Parvez Haris từ Đại học De Montfort, Leicester, Vương Quốc Anh đang tiến hành nghiên cứu để loại bỏ Asen trong nước và tìm cách để giảm sự tiếp xúc của con người với Asen.

Haris và nhóm của ông đã chứng minh rằng việc tiếp xúc với các chất Asen thì độc hại hơn những người ăn nhiều gạo. Nghiên cứu mới nhất này được công bố trong tạp chí Biomedical Spectroscopy and Imaging, nhóm nghiên cứu Đại học De ​​Montfort và Tiến sĩ Michael Watts từ Cục Địa chất Anh, Keyworth, Nottingham, Vương quốc Anh  đã xác định được giống cây có chứa ít Asen nhưng chứa nhiều các yếu tố vi lượng thiết yếu như Selen và Kẽm.

Nghiên cứu trước đó cho thấy nồng độ Asen trong giống lúa Bangladesh rất cao, các mẫu lúa chủ yếu từ các vùng có nguồn nước tưới chứa nồng độ Asen cao. Nhóm nghiên cứu đã tiến hành nghiên cứu kỹ về lúa từ khu vực Sylhet ở phía đông của Bangladesh, nơi mà có nồng độ Asen trong  nước ngầm thấp hơn. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng kỹ thuật đo phổ ICP-MS phân tích 98 mẫu lúa để xác định hàm lượng Asen tổng số và các hợp chất Asen.

Kết quả cho thấy lúa ở Sylheti có nồng độ Asen thấp hơn so với các loại lúa ở các vùng khác của Bangladesh. Kết quả cũng cho thấy giống gạo thơm có nồng độ Asen thấp hơn các giống gạo không thơm 40% và chứa nồng độ các chất thiết yếu như Selen và Kẽm cao.

Tiến sĩ Haris cho biết “Đây là một phát hiện rất quan trọng vì khi sử dụng gạo thơm sẽ không chỉ làm giảm sự tiếp xúc của con người với Asen mà còn làm tăng hàm lượng kẽm và selen trong họ”. Đây là một tin rất tốt cho hàng triệu người Bangladesh đang tiếp xúc với nồng độ Asen cao và những người thiếu Kẽm và Selen.

Tiến sĩ Haris cho biết thêm họ dường như đã tìm thấy giống lúa chứa nồng độ Asen thấp nhất mà chưa có tài liệu nào công bố. Một số giống gạo thơm Sylheti có nồng độ Asen thấp hơn các giống gạo thơm Basmati nổi tiếng từ Ấn Độ và Pakistan.

Một người khi dùng nửa kí gạo không thơm hoặc thơm từ Sylhet có thể hấp thụ khoảng 48% Asen, trong khi đó nếu dùng gạo không thơm từ các khu vực khác ở Bangladesh có thể hấp thụ khoảng 69% Asen. Người dân địa phương cũng rất tự hào về loại lúa của họ qua câu nói “mache bhathe Bangali” có nghĩa là Bangali được làm từ thịt và cá”.  Việc tìm ra gạo chứa nồng độ asen thấp và chứa hàm lượng các chất cần thiết cao là tin tốt cho người dân Bangladesh và các cộng đồng sử dụng gạo là lương thực chính, nhưng điều quan trọng là khuyến khích họ có một chế độ ăn uống cân bằng hơn mà ít phụ thuộc vào gạo. 

Giống gạo thơm thường được trồng trong mùa mưa do đó ít phụ thuộc vào việc sử dụng nước ngầm để tưới, sử dụng ít phân bón và thuốc trừ sâu. Haris khuyến cáo rằng các nhà chức trách ở Bangladesh nên khuyến khích nông dân trồng giống gạo thơm. Mặc dù năng suấ gạo thơm thấp tuy nhiên người nông dân không cần phải chi nhiều tiền sử dụng hóa chất gây ô nhiễm môi trường và gây hại cho sức khỏe của họ. Hơn nữa, chi phí năng lượng (điện hoặc diesel) sẽ thấp hơn khi ít phải bơm nước ngầm để tưới tiêu.

Sự phát hiện này có ý nghĩa đối với sức khỏe của những người ăn một lượng lớn gạo hàng ngày. Giống gạo này có thể được sử dụng trong thực phẩm trẻ sơ sinh thay cho loại gạo có hàm lượng Asen cao hơn và có thể có lợi cho người bị bệnh loét dạ giày. Vì vậy, điều quan trọng là nghiên cứu thêm về gạo thơm từ các khu vực khác nhau của Bangladesh và các khu vực khác trên thế giới.