Di truyền tính trạng phẩm chất dinh dưỡng hạt gạo

Di truyền tính trạng phẩm chất dinh dưỡng hạt gạo

Nguồn: Jebi Sudan, Uneeb Urwat, Asmat Farooq, Mohammad Maqbool Pakhtoon, Aaqif Zaffar, Zafir Ahmad Naik, Aneesa Batool, Saika Bashir, Madeeha Mansoor, Parvaze A Sofi, Najeebul Ul Rehman Sofi, Asif B Shikari, Mohd Kamran Khan, Mohammad Anwar Hossain, Robert J Henry, Sajad Majeed Zargar. 2023. Explicating genetic architecture governing nutritional quality in pigmented rice. PeerJ.; 2023 Sep 11: 11:e15901. doi: 10.7717/peerj.15901

 

Lúa là một trong những loài cây lương thực cực kỳ quan trọng cung cấp nguồn calories và dinh dưỡng để giải quyết chỉ số đói toàn cầu trong các nước đang phát triển. Theo phổ dinh dưỡng phổ dinh dưỡng, hạt gạo có màu (pigmented rice grains) được ưa chuộng vì ưu điểm của chúng về dinhd ưỡng và sức khỏe cho nhân loại. Giống lúa có gạo sậm màu rất giàu flavonoids, anthocyanin và pro-anthocyanidin, chúng có thể sẵn sàng phục vụ chế độ ăn kiêng để giúp cho giải quyết nhiều căn bệnh do cuộc sống này phát sinh. Tuy nhiên, canh tác giống lúa có màu hạt khá hạn chế bởi năng suất thấp  và phẩm chất nấu cơm không mấy thuận lợi. Với thế mạnh hiện nay của “genome sequencing”, chọn giống phân tử, phân tích biểu hiện gen và thành tựu có tính chất “multi-omics”, rất nhiều cố gắng trong kiến trúc di truyền của sự hình thành màu sắc hạt gạo. Bài tổng quan này đã tập họp biên soạn những kiến thức cập nhật về kiến trúc di truyền và giá trị dinh dưỡng của sắc tố hạt gạo dựa trên bằng chứng thực nghiệm sẵn có. Những nghiên cứu trong tương lai sẽ có thể giúp cho hiểu biết này càng sâu sắc hơn và giúp cho việc khai thác hiệu quả kinh tế và hiệu quả sức khỏe trong khai thác thành tựu của hạt gạo có màu.

 

Xem https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37719119/

 

Gen điều tiết sinh tổng hợp tinh bột trong nội nhũ thông qua nhiều yếu tố phiên mã, chữ viết tắt hàm lượng amylose (AC), eating & cooking quality (ECQ: phẩm chất cơm), nutritional quality (NQ: phẩm chất dinh dưỡng) và appearance quality (AQ: chất lượng ngoại hình), granule-bound starch synthase (GBSS), soluble starch synthase (SS) và starch branching enzymes (SBE).