Gen kháng đạo ôn trong điều kiện bón N cao
Nguồn: Mathias Frontini, Arnaud Boisnard, Julien Frouin, Malika Ouikene, Jean Benoit Morel, Elsa Ballini. 2021. Genome-wide association of rice response to blast fungus identifies loci for robust resistance under high nitrogen. BMC Plant Biol. Journal; 2021 Feb 18;21(1):99.
Phân N (nitrogen) được biết là làm gia tăng sự nhiễm bệnh đạo ôn lúa, hiện tượng này có thuật ngữ khoa học là NIS (Nitrogen-Induced Susceptibility). Trong cây lúa, hiện tượng này được quan sát trên kết quả nhiễm bệnh đạo ôn do nấm Magnaporthe oryzae gây ra. Nghiên cứu di truyền trước đây khẳng định locus (NIS1) làm tăng cường tính nhiễm bệnh đạo ôn trong nghiệm thức bón phân N cao. Để xác định được di truyền của biến động tính nhiễm bệnh ấy sau khi bón phân, người ta tiến hành phân tích NIS trong điều kiện thí nghiệm nhà kính, sử dụng tập đoàn giống lúa bao gồm 139 dòng lúa loại hình japonica. Phân tích GWAS xác định được các loci có khả năng gắn liền với kiểu hình NIS bằng cách so sánh loci nhiễm trong điều kiện bón N cao và bón N thấp, một cách tiếp cận cho phép người ta phân lập được các loci được minh chứng rõ ràng trên các nghiệm thức xử lý N khác nhau, người ta còn sử dụng một chỉ số mới về NIS để xác định các loci có khả năng đóng góp vào tính co dãn rất linh hoạt về kết quả nhiễm bệnh trong các nghiệm thức xử lý N khác nhau. Ảnh hưởng NIS trên toàn cục được quan sát trong quần thể tập đoàn giống lúa ấy, với mật độ vết bệnh là 8%, xét theo giá trị trung bình, trong điều kiện bón N cao. Ba QTL mới, hơn hẳn gen NIS1, được phân lập. Một alen hiếm của locus RRobN1 trên nhiễm sắc thể số 6 cho thấy tính kháng mạnh mẽ của nó khi xử lý bón N cao và bón N thấp. Một alen thường xuyên có mặt tại locus NIS2 định vị trên nhiễm sắc thể 5, minh chứng cho kiểu hình nhiễm đạo ôn khi bón N cao. Cuối cùng, một alen của locus NIS3, trên nhiễm sắc thể 10, có “ảnh hưởng đệm” của sự gia tăng tính nhiễm bệnh theo liều lượng bón N cao dần, nhưng tăng ở mức độ chung, xét về tính nhiễm bệnh. Alen này hầu hết được cố định trong loại hình cây lúa japonica ôn đới, như một kết quả khẳng định bản chất di truyền, với một locus có trong sự thích nghi với stress do nhiệt độ lạnh. Kết quả này mở ra cho loại hình cây lúa japonica hay indica, trong tìm kiếm gen khởi đầu kiểm soát sự nhiễm bệnh đạo ôn khi bón phân N cao. Người ta còn chứng minh được rằng: tính hữu dụng của sự dự đoán về bản chất linh hoạt của những loci mới, phản ứng với nấm gây bệnh đạo ôn cây lúa, trên ruộng có bón N cao.
Xem: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33602120/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét