Di truyền lúa chịu nóng ở giai đoạn trổ bông sau 5 năm thử nghiệm

 Di truyền lúa chịu nóng ở giai đoạn trổ bông sau 5 năm thử nghiệm

Nguồn: Chao Wu, Kehui Cui, Qian Li, Liuyong Li, Wencheng Wang, Qiuqian Hu, Yanfeng Ding, Ganghua Li, Shah Fahad, Jianliang Huang, Lixiao Nie, Shaobing Peng. 2021. Estimating the yield stability of heat-tolerant rice genotypes under various heat conditions across reproductive stages: a 5-year case study. Sci Rep. 2021 Jun 30;11(1):13604. 

 

Ảnh hưởng nóng tác động chủ yếu vào giai đoạn sinh dục của cây lúa làm tổ thất năng suất. Trồng giống lúa chịu nóng là chiến lược đầy triển vọng đảm bảo an ninh lương thực trước biến đổi khí hậu toàn cầu khó lường. Hầu hết giống lúa chống chịu nóng được xác định ở giai đoạn lúa trổ bông, nhưng người ta chưa rõ liệu rằng những giống lúa chống chịu như vậy có cho năng suất cao ổn định hay không? Nhóm tác giả công trình nghiên cứu này, sử dụng hai giống lúa của thế giới, Nagina22 và Shanyou63 chịu nóng điển hình, giống Liangyoupeijiu nhạy cảm với nhiệt độ nóng điển hình. Kiểu hình năng suất được đánh giá trong những nghiệm thức stress nóng vào gia đoạn tượng khối sơ khởi, trổ bông, và giai đoạn hạt vào chắc, năm 2010-2014. Kết quả cho thấy: giống lúa đáp ứng với stress nóng khác nhau trong những giai đoạn phát triển sinh dục khác nhau. Giống Nagina22 cống chịu tốt nhất với stress nóng trong giai đoạn lúa trổ bông và giai đoạn hạt vào chắcs nhưng rất nhạy cảm khi lúa tượng đòng; giống Shanyou63 chống chịu tốt nhất stress nóng ở giai đoạn tượng đòng và hạt vào chắc, chống chịu tương đối stress nóng ở giai đoạn lúa trổ bông. Đáng giá kiểu gen và phân tích GxE (genotype-by-environment interaction biplot yield analysis) cho thấy Shanyou63 biểu hiện sự ổn định cao nhứt về năng suất cao, theo sau là Nagina22, và giống Liangyoupeijiu biểu hiện tính ổn định kém về năng suất khi trải nghiệm stress nóng ở cả ba giai đoạn phát dục nói trên. Kết quả chỉ ra rằng sự chống chịu nóng của các giống lúa tùy thuộc vào giai đoạn sinh dục khi nhiệt độ nóng xuất hiện, và những ảnh hưởng như vậy làm suy giảm có ý nghĩa năng suất và mật độ hạt chắc. Những nỗ lực sắp tới là phát triển  giống lúa cao sản, chống chịu nóng ở giai đoạn phát dục bất cứ thời điểm nào để đối phó với những bất lợi diễn ra khôn lường of future heat events.

 

Xem: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34193936/

 

Giản đồ GGE biplot về năng suất, thành phần năng suất so sánh với tính ổn định  của 3 giống lúa thí nghiệm sau 5 năm. PI, tượng khối sơ khởi; FL, trổ bông; GF, hạt vào chắc; Giống lúa SY63, Shanyou63; N22, Nagina22; LYPJ, Liangyoupeijiu.